Έλεγχος συναισθημάτων και διαχείριση άγχους

Οι διαπροσωπικές δεξιότητες είναι οι συμπεριφορές και οι τακτικές που χρησιμοποιεί ένα άτομο για να αλληλεπιδρά αποτελεσματικά με τους άλλους, τόσο ατομικά όσο και ομαδικά. Περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων, αλλά ιδιαίτερα δεξιότητες επικοινωνίας όπως η ακρόαση και η αποτελεσματική ομιλία. Περιλαμβάνουν επίσης την ικανότητα να ελέγχετε και να διαχειρίζεστε τα συναισθήματά σας Θα μάθετε πώς μπορεί να σας επηρεάσει η συναισθηματική σας νοημοσύνη. Πώς επηρεάζει τις πράξεις σας; Πώς μπορείτε να την αναπτύξετε και να τη βελτιώσετε;

Σύμφωνα με τον Goleman, η Συναισθηματική Νοημοσύνη αποτελείται από τέσσερα συστατικά: 

  1. Αυτοδιαχείριση – Είστε σε θέση να ελέγχετε παρορμητικά συναισθήματα και συμπεριφορές, να διαχειρίζεστε τα συναισθήματά σας με υγιείς τρόπους, να αναλαμβάνετε πρωτοβουλίες, να ακολουθείτε τους κανόνες και να προσαρμόζεστε στις μεταβαλλόμενες συνθήκες.
  2. Αυτογνωσία – Αναγνωρίζετε τα δικά σας συναισθήματα, τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία σας και έχετε αυτοπεποίθηση.
  3. Κοινωνική ευαισθητοποίηση – Έχετε ενσυναίσθηση. Μπορείτε να κατανοήσετε τα συναισθήματα, τις ανάγκες και τις ανησυχίες των άλλων ανθρώπων.
  4. Διαχείριση σχέσεων – Γνωρίζετε πώς να αναπτύσσετε υγιείς σχέσεις, να επικοινωνείτε καθαρά, να εμπνέετε και να επηρεάζετε τους άλλους, να εργάζεστε καλά σε μια ομάδα και να διαχειρίζεστε τις συγκρούσεις.

Καθώς αναπτύσσετε τη συναισθηματική σας νοημοσύνη και την ικανότητά σας να αναγνωρίζετε και να κατανοείτε καλύτερα τα συναισθήματά σας, θα είναι πιο εύκολο να διαχειριστείτε επίσης το άγχος σας. Ενώ το άγχος επηρεάζει τον καθένα διαφορετικά, υπάρχουν κοινά σημεία και συμπτώματα που μπορείτε να προσέξετε, π.χ. άγχος και ανησυχία, αίσθημα κατάθλιψης, εναλλαγές της διάθεσης, κατάθλιψη, δυσκολία συγκέντρωσης ή χαλάρωσης, αλλαγή στις συνήθειες διατροφής και στον ύπνο, πόνοι, χαμηλή αυτοεκτίμηση κ.λπ.

Το άγχος επηρεάζει όλους. Ωστόσο, όταν επηρεάζει τη ζωή, την υγεία και την ευημερία σας, είναι σημαντικό να το εμποδίσετε το συντομότερο δυνατό. Ενώ το άγχος επηρεάζει τον καθένα διαφορετικά, υπάρχουν κοινά σημεία και συμπτώματα που μπορείτε να προσέξετε:

  1. Αισθήματα συνεχούς ανησυχίας ή άγχους
  2. Αισθήματα κατακλυσμού
  3. Δυσκολία συγκέντρωσης
  4. Αλλαγές στη διάθεση
  5. Ευερεθιστότητα ή μικρό ποσοστό ανοχής
  6. Δυσκολία χαλάρωσης
  7. Κατάθλιψη
  8. Χαμηλή αυτοεκτίμηση
  9. Τρώτε περισσότερο ή λιγότερο από το συνηθισμένο
  10. Αλλαγές στις συνήθειες ύπνου
  11. Χρήση αλκοόλ, καπνίσματος ή παράνομων ναρκωτικών ουσιών για να χαλαρώσετε
  12. Πόνοι, ιδιαίτερα μυϊκή ένταση
  13. Διάρροια και δυσκοιλιότητα
  14. Αισθήματα ναυτίας ή ζάλης
  15. Απώλεια σεξουαλικής επιθυμίας

Έλεγχος Συναισθημάτων και Διαχείριση Άγχους

Αυτό είναι ένα κοινό πρόβλημα για πολλούς ανθρώπους: πώς πρέπει να διαχειριζόμαστε τα αρνητικά μας συναισθήματα που συνεχίζουν να εμφανίζονται όταν είμαστε αγχωμένοι ή πληγωμένοι; Πρέπει να σβήσουμε τον θυμό και την απογοήτευσή μας και να προσποιηθούμε ότι δεν υπάρχουν, ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τη συναισθηματική επίπτωση από αυτά τα συναισθήματα; Ή μήπως πρέπει να διακινδυνεύσουμε να κάνουμε τα πράγματα χειρότερα λέγοντας ή κάνοντας το λάθος πράγμα;

Τι είναι το άγχος; Το άγχος είναι το αίσθημα του να είσαι συγκλονισμένος ή ανίκανος να αντιμετωπίσεις την ψυχική ή τη συναισθηματική σου πίεση. Η αποτελεσματική διαχείριση του άγχους σάς βοηθά να απαλλαχτείτε από τα βάρη που προσθέτει το άγχος στη ζωή σας, ώστε να είστε πιο ευτυχισμένοι, πιο υγιείς και πιο παραγωγικοί. Ο απώτερος στόχος είναι μια ισορροπημένη ζωή, με χρόνο για δουλειά, σχέσεις, χαλάρωση και διασκέδαση—και την ανθεκτικότητα να αντέχεις την πίεση και να αντιμετωπίζεις τις προκλήσεις κατά μέτωπο. Αλλά η διαχείριση του άγχους δεν εφαρμόζεται σε όλους το ίδιο. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να πειραματιστείτε και να ανακαλύψετε τι λειτουργεί καλύτερα για εσάς. Οι παρακάτω συμβουλές διαχείρισης του άγχους μπορούν να σας βοηθήσουν να το κάνετε αυτό. 

Συμβουλές

Συμβουλή 1: Προσδιορίστε τις πηγές άγχους στη ζωή σας

Συμβουλή 2: Εξασκηθείτε εφαρμόζοντας τα παρακάτω για τη διαχείριση του άγχους:

  1. Αποφύγετε το περιττό άγχος: Δεν είναι υγιές να αποφεύγετε μια αγχωτική κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπιστεί, αλλά μπορεί να εκπλαγείτε από τον αριθμό των στρεσογόνων παραγόντων στη ζωή σας που μπορείτε να εξαλείψετε.
  2. Αλλάξτε την κατάσταση: Εάν δεν μπορείτε να αποφύγετε μια αγχωτική κατάσταση, προσπαθήστε να την αλλάξετε.
  3. Προσαρμόστε τον στρεσογόνο παράγοντα: Εάν δεν μπορείτε να αλλάξετε τον παράγοντα άγχους, αλλάξτε τον εαυτό σας.
  4. Αποδεχτείτε τα πράγματα που δεν μπορείτε να αλλάξετε: Ορισμένες πηγές άγχους είναι αναπόφευκτες.

Συμβουλή 3: Κινηθείτε/Κάντε σωματική δραστηριότητα

Συμβουλή 4: Συνδεθείτε με άλλους

Συμβουλή 5: Αφιερώστε χρόνο για διασκέδαση και χαλάρωση

Συμβουλή 6: Διαχειριστείτε καλύτερα τον χρόνο σας

Συμβουλή 7: Διατηρήστε την ισορροπία με έναν υγιεινό τρόπο ζωής

Συμβουλή 8: Μάθετε να ανακουφίζετε από το άγχος την ίδια στιγμή

Source: Lawrence Robinson, Melinda Smith, M.A., and Robert Segal, M.A.

Έλεγχος συναισθημάτων και διαχείριση άγχους – Δραστηριότητα

Όνομα της δραστηριότητας 

Το άγχος για την επιτυχία

Στόχος της δραστηριότητας 

Όλοι οι συμμετέχοντες να βιώσουν μια αγχωτική κατάσταση και πώς να τη διαχειριστούν για να έχουν ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα.

Δεξιότητες που αναπτύσσει η δραστηριότητα 

-Διαχείριση άγχους
-Να είστε συγκεντρωμένοι σε μια συγκεκριμένη δραστηριότητα
-Ομαδική εργασία

Για πόσα άτομα είναι κατάλληλη η δραστηριότητα 

Τουλάχιστον μία ομάδα 4 ατόμων

Χρόνος που απαιτείται για τη δραστηριότητα 

5-10 λεπτά

Πόσοι εκπαιδευτές χρειάζονται 

1

Άλλες προϋποθέσεις (χώρος, εξοπλισμός…) 

Μπαλάκια αντιστρές

Περιγραφή της δραστηριότητας  

ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να σταθούν όρθιοι και να σχηματίσουν κύκλους περίπου από πέντε έως οκτώ άτομα. Δώστε σε κάθε ομάδα μια μπάλα άγχους για να ξεκινήσει. Βάλτε το πρώτο άτομο να πετάξει μια μπάλα σε κάποιον άλλο και να θυμηθεί σε ποιον την πέταξε, αφού θα του ζητηθεί να θυμηθεί και να συνεχίσει με το ίδιο μοτίβο. Εάν υπάρχει μόνο μία ομάδα, μπορείτε να είστε μέλος της ομάδας, αλλά εάν υπάρχουν περισσότερες από μία, βεβαιωθείτε ότι δεν συμμετέχετε, καθώς θα χρειαστεί να μετακινηθείτε μεταξύ των ομάδων. Κάθε άτομο πετάει την μπάλα σε κάποιον που δεν έχει ακόμα την μπάλα. Το τελευταίο άτομο τη στέλνει πίσω στο πρώτο άτομο που συνεχίζει να κινεί την μπάλα λίγο πιο γρήγορα από την προηγούμενη φορά. (Μην τους αφήσετε να πετάξουν στο ίδιο άτομο την μπάλα δύο φορές μέχρι να την πάρουν πρώτα όλα τα μέλη.) 

Μόλις ολοκληρώσουν αυτό το στάδιο, προσθέστε μια άλλη μπάλα — μετά άλλη και μετά άλλη. Οι μπάλες πέφτουν, κυλούν κ.λπ., αλλά προτρέψτε τους να τις σηκώσουν και να συνεχίσουν. Με πέντε ή έξι μπάλες, αρχίζει να μοιάζει πολύ με τσίρκο και θα φέρει πολύ γέλιο στην ομάδα!

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ: Μετά από περίπου πέντε λεπτά, ζητήστε από όλους να καθίσουν και να εντοπίσουν τι μπορούν να μάθουν από αυτή τη δραστηριότητα (πέρα από το ότι είναι δύσκολο να κρατήσουν όλε τις μπάλες στον αέρα!). Τι έμαθαν ότι έπρεπε να κάνουν για να πετύχουν;

Αυτό είναι ένα σπουδαίο μάθημα για την ενσυνειδητότητα, καθώς οι άνθρωποι βρίσκονται πλήρως στο παρόν, και επομένως θα ήταν μια ιδανική δραστηριότητα για ομάδες κατά την εξέταση του θέματος της ενσυνειδητότητας. Επισημάνετε ότι η ζωή είναι σαν αυτήν τη δραστηριότητα—όλοι κάνουμε πολλά πράγματα ταυτόχρονα και αν δεν
είμαστε συγκεντρωμένοι, τα πράγματα «πέφτουν»! Αν εστιάσουμε πάρα πολύ στο παρελθόν ή το παρόν, οι μπάλες του άγχους θα μας πέσουν και θα μας χτυπήσουν αν δεν είμαστε σε εγρήγορση.

Βιβλιογραφία

  1. Lawrence Robinson, Melinda Smith, M.A., and Robert Segal, M.A
  2. https://www.helpguide.org/articles/stress/stress-management.htm#
  3. http://www.mentalhealth.org.uk
  4. http://blog.trainerswarehouse.com/stress-management-activities
  5. Goleman, Daniel. Emotional Intelligence – The Ground-breaking Book that Redefines What It Means to Be Smart (2006) – New York [u.a.]: Bantam Books.